به گزارش حاشیه خبر به نقل از گروه علم و آموزش ایرنا و وبگاه فیز (phys)، در سوئیس، ذرات حاصل از سایش لاستیک خودروها در جاده، یکی از منابع اصلی تولید میکروپلاستیکهایی هستند که در محیط منتشر میشوند؛ با این حال ترکیبات شیمیایی این ذرات و اثرات آنها تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است.
دانشمندان مؤسسه پلیتکنیک فدرال لوزان در سوئیس و دو مؤسسه تحقیقاتی دیگر، در حال انجام پژوهشی درباره سمیبودن ترکیبات ذرات لاستیک و چگونگی جذب آسان آنها توسط موجودات زنده هستند. مرحله اول پژوهش بهتازگی تکمیل شده است. این پژوهش به طور خاص به حلشدن و دسترسی زیستی ترکیبات ذرات لاستیک در سیستم گوارش ماهی قزلآلای رنگینکمان میپردازد.
دانشمندان برای انجام این پژوهش از یک رویکرد درونکِشتگاهی ابتکاری مبتنیبر شبیهسازی مایعات معده و روده استفاده کردند. آنها یازده ترکیب را تجزیهوتحلیل کردند و دریافتند که میزان انحلال در مایعات گوارشی از ۰.۰۶٪ تا ۴۴.۱٪ متغیر است و این میزان ممکن است بسته به اینکه غذا همزمان با ماده دیگری مصرف شود یا خیر، متفاوت باشد.
یکی از ترکیبهای خاصی که آنها بررسی کردند ۶PPD-quinone (۶PPD-Q) بود که یک محصول جانبی سمی اکسیداسیون ۶PPD (یک آنتیاکسیدان که به طور گسترده در صنعت لاستیک استفاده میشود) است. اگر ماهی، ذرات لاستیک حاوی ۶PPD-Q را به همراه دوپایان ببلعد، ترکیب حلشده در روده ماهی افزایش مییابد. آزمایشهای بیشتری برای ارزیابی سمیبودن بسیاری از مواد ذرات لاستیک در حال انجام است.
به گفته محققان، این ترکیبات از پلیمرهای استاندارد مانند پُلیاِستایرِن و پِت (پُلیاِتیلنترفتالات) پیچیدهتر هستند. آنها میگویند: بیشتر پژوهشها بر آلودگی میکروپلاستیکی ناشی از بستهبندی و زباله متمرکز است؛ اما میکروپلاستیکهای ناشی از سایش لاستیکها در جاده، سیچهل درصد آلودگی پلاستیکی را تشکیل میدهند و به همین دلیل این ارزش را دارند که بر روی آنها مطالعه شود.
هدف نهایی این پژوهش تعیین دسترسی زیستی، تجمع زیستی و سمیبودن ترکیبات ذرات لاستیک و افزودنیهای مرتبط با آن است. با تکمیل فاز یک پژوهش، دانشمندان فاز ۲ را آغاز خواهند کرد که شامل بررسی چگونگی انتقال ترکیبات به زنجیره غذایی (مثلاً از لارو حشرات تا قزلآلای رنگینکمان) است.