امیرحسین کاکایی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در چهارسال گذشته عملکرد مسئولان خودرویی کشور هیچ کنترلی بر بازار واقعی کشور نداشته و فقط توانستهاند بازاری برای رانت خواری ایجاد کنند. اکنون هر خودرو دو قیمت و دو بازار دارد. در یک بازار هر شهروند ایرانی در یک لاتاری ملی شرکت میکند و اگر شانس بیاورد میتواند خودرو مورد نظر خود را خریداری کند.
وی افزود: در بهترین شرایط شانس برنده شدن در این بازار یک به ۴۰ است و در مقابل در بازار واقعی خودرو نیز شاهد قیمتهای دو برابری یا بیشتر، نسبت به کارخانه هستیم.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: صنعت خودرو در کشور در حال تلاش برای پیشرفت است اما شرایط کلان مناسب نیست. کمبود برق، گاز و انرژی و همچنین افزایش قیمت نهادههای تولید، انرژی هزینه کارگر و دستمزد بر این صنعت تأثیر منفی داشته است علاوه بر اینکه صنایع مختلفی همچون خودرو با چالش جدی کمبود برق در تابستان نیز مواجه هستند. در چنین شرایطی در سال جاری تولید با چالش جدی روبهرو است.
کاکایی اضافه کرد: دولت برای تولید هیچ اقدامی انجام نداده و با روند فعلی نمیتواند اقدامی انجام دهد فقط به خودروسازان اجازه داده است تا تولید به روش CKD را افزایش دهند که در نتیجه این اقدام در آینده نزدیک شاهد تنوع خودروهای چینی در بازار ایران خواهیم بود.
وی ادامه داد: از طرفی نیز دولت به دنبال واردات خودرو است که رانت خواری در این زمینه را توسعه خواهد داد. منابع خودروهای وارداتی نیز محدود است بنابراین خودروهای وارداتی نیز وارد فرایند قرعه کشی خواهد شد. بازار نیز روند خود را خواهد داشت و این موضوع تأثیری بر کاهش قیمت در بازار آزاد نخواهد داشت.
پیش بینی بازار خودرو
این استاد دانشگاه گفت: در سال جاری با یک بازار پر چالش در حوزه خودرو مواجه هستیم. هم اکنون بازار در رکود تورمی فرورفته است. در حالی که قیمتها در حال افزایش است فروشندهها سعی میکنند خودرو خود را بدون داشتن عجله به قیمتهای بالاتر به فروش برسانند. از طرفی خریداران نیز به دلیل تمایل به خوش بینی، نسبت به وعدههای مسئولان درخصوص کاهش قیمتها توجه دارند.
کاکایی اضافه کرد: بنابراین اکنون خریداران و فروشندگان هر دو عجلهای برای معامله ندارند و بازار در رکود کامل فرو رفته است. در سه ماهه اخیر، قیمت بیشتر خودروها ثابت بوده است، برخی زمانها با تأثیر از قیمت دلار قیمتها افزایشی و پس از آن با اخبار برجامی و کاهش قیمت دلار، کاهشی شده است. در واقع روند بازار هیچ ارتباطی با وعدههای مسئولان نداشته است.
وی ادامه داد: اگر قیمت ارز ثبات داشته باشد قیمت نسبتاً ثابت خواهد بود البته در بلند مدت این موضوع ادامه نخواهد یافت و حتماً تا پایان سال، قیمت خودرو ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت زیرا قیمت خودرو نیز تابع تورم است. حتی اگر واردات انجام شود، مدتی قیمت خودروهای خارجی به طور موقت کاهش مییابد اما پس از آن به سرعت شاهد افزایش قیمتها خواهیم بود زیرا تمرکز مسئولان بیش از تولید بر بازار است در نتیجه تولید همچنان با چالشهای جدی و فزاینده روبهرو است. از طرفی مذاکرات نیز هنوز به جایی نرسیده است و اگر این موضوع ادامه یابد نمیتوان قیمت دلار را کنترل کرد بنابراین ارزش ریال تا پایان سال کاهش خواهد یافت.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: براساس برآورد اقتصاددانان حداقل کاهش ارزش ریال تا پایان سال حدود ۴۰ درصد خواهد بود. برهمین اساس کالاهای سرمایهای همچون خودرو نیز همپای تورم افزایش قیمت خواهد داشت. فقط در صورتی که برجام احیا شده و ورود ارز به کشور افزایش یابد که ارزش ریال را موقتاً افزایش میدهد، بازار خود به خود بر هم خورده و قیمت خودرو کاهش مییابد.
کاکایی اضافه کرد: در ادامه شاهد بیماری هلندی خواهیم بود. قیمت ارز با درآمد نفتی کنترل خواهد شد اما به دلیل افزایش هزینههای تولید در کشور صنعت با چالش جدی تولید و قیمت گذاری روبهرو خواهد شد. بنابراین حتی با وجود انتظار کاهش قیمتها، تولید کننده ایرانی توانایی این کار را ندارد.