آمنه مصیبی دهکردی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اضافه وزن و چاقی دانشآموزان اظهار کرد: دوران بلوغ نوجوانان نه تنها با جهش رشد جسمی بلکه با تغییرات خلق و خو و تحولات عاطفی و روانی همراه است؛ در این دوران توجه آنها به حفظ ظاهر و تناسب اندام بیشتر جلب میشود و این عوامل، رفتارهای غذایی نوجوانان را به شدت تغییر میدهد.
وی افزود: حذف بعضی از وعدههای غذایی، مصرف تنقلات، غذا خوردن خارج از منزل و علاقه به مصرف غذاهای غیرخانگی از ویژگیها و عادتهای غذایی دوران نوجوانی است.
کارشناس تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: اضافه وزن و چاقی دانشآموزان یکی از مهمترین عوامل خطرساز ابتلا به فشار خون بالا، دیابت و چربی خون بالا در بزرگسالی است. عادتهای غذایی غلط از جمله مصرف بیرویه فست فودها مانند سوسیس، کالباس، همبرگر، پیتزا، سیب زمینی سرخ کرده، چیپس، غذاهای چرب و سرخ شده، نوشابههای گازدار و شیرینی و شکلات و مصرف کم سبزیها و میوهها و بی تحرکی از دلایل مهم اضافه وزن و چاقی در دانشآموزان هستند.
باید و نباید خوراکیها
مصیبی دهکردی با اشاره به توصیههای تغذیهای برای دانشآموزان دارای اضافه وزن و چاقی گفت: این کودکان باید برنامه غذایی خود را اصلاح کنند و یکی از مواردی که باید مد نظر قرار گرفته شود، مصرف صبحانه است. دانشآموزانی که صبحانه نمیخورند در وعده ناهار به دلیل افت قند خون، اشتهای زیادی به غذا خوردن دارند در نتیجه با خوردن غذای اضافی دچار اضافه وزن و چاقی میشوند.
وی افزود: مصرف روزانه حداقل دو میان وعده غذایی مناسب مانند میوه، نان و پنیر، نان و خیار و گوجه فرنگی توصیه میشود. نوجوانان باید تشویق شوند همراه خانواده غذا صرف کنند و مصرف غذاهای غیرخانگی را کاهش دهند و بیشتر سبزی و میوه مصرف کنند.
کارشناس تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: خودداری از مصرف غذا یا تنقلات هنگام تماشای تلویزیون، استفاده از چاشنیهای سالم مانند آبلیمو و آب نارنج و روغن زیتون به جای سس مایونز که حاوی چربی زیادی است یا استفاده از سسهای رژیمی کم چرب به میزان کم، توصیه میشود.
مصیبی دهکردی عنوان کرد: محدود کردن مصرف غذاهای چرب، سرخ شده و تنقلات پرکالری و پر چرب مانند سیب زمینی سرخ شده، غلات حجیم شده، شکلات، کیکهای خامهای و شکلاتی، بستنی، شیرکاکائو و آجیل توصیه میشود.
وی بیان کرد: نوشابههای گازدار، حاوی مقادیر زیادی قند هستند؛ یک بطری ۳۰۰ میلی لیتری نوشابه حدود ۲۸ گرم (دو قاشق غذاخوری) شکر دارد بنابراین نوشیدن آب، دوغ کم نمک و بدون گاز و آب میوه طبیعی و بدون قند به جای نوشابه نیز باید مد نظر قرار بگیرد.
کارشناس تغذیه مرکز بهداشت خوزستان افزود: مصرف شیر و لبنیات کم چرب (کمتر از ۲.۵ درصد چربی) و محدود کردن مصرف کره، سرشیر، خامه و سس مایونز که حاوی چربی زیادی هستند نیز توصیه میشود.
وی عنوان کرد: مصرف میوه یا آبمیوه تازه و طبیعی به جای آبمیوه آماده و تجاری که معمولاً دارای مقداری قند اضافه شده است، توصیه میشود.
مصیبی دهکردی افزود: بهتر است به جای مصرف آبمیوه صنعتی از آب میوه تازه و طبیعی که در منزل تهیه میشود، استفاده شود اما در مجموع مصرف میوه بهتر از آبمیوه است زیرا میوه حاوی فیبر غذایی است که در پیشگیری از اضافه وزن و چاقی موثر است.
کارشناس تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه باید در برنامه غذایی روزانه نوجوانان از سبزیهای تازه یا پخته و میوه تازه استفاده شود، گفت: مصرف غذاهای فیبردار مانند نان سبوسدار (نان سنگک)، بیسکوییت ساده و سبوسدار، خشکبار و میوههای خشک و میوهها و سبزیهای خام توصیه میشود زیرا فیبر موجود در نان سبوسدار، سبزیها و میوهها، جذب چربی و مواد قندی در روده را کاهش میدهد.
لزوم انجام روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی
مصیبی دهکردی با تاکید بر لزوم تشویق نوجوانان برای انجام فعالیتهای بدنی و تحرک گفت: تشویق برای شرکت در کارهای منزل مانند تمیز کردن خانه، انجام کارهای باغچه، آب دادن به گلدانها، مرتب کردن وسایل شخصی، نظافت اتاق و موارد مشابه، محدود کردن استفاده از بازیهای رایانهای، صرف کمتر از دو ساعت زمان در روز برای تماشای تلویزیون، استفاده از پله به جای آسانسور و تشویق برای پیادهروی تا مدرسه، به افزایش تحرک بدنی دانشآموزان کمک میکند.
وی افزود: بازی با همسالان در فضاهای مناسب و انجام ورزشهایی مانند فوتبال که کالری بیشتری میسوزانند نیز توصیه میشود. نوجوانانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند بهتر است روزانه بیش از ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند و مدت فعالیت بدنی خود را به تدریج افزایش دهند. والدین نیز باید بدانند که بیشتر از دو ساعت فعالیت نشسته مانند تماشای تلویزیون یا بازیهای رایانهای در دانشآموزان صحیح نیست.
کارشناس تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه شدت ورزش باید به تدریج افزوده شود، گفت: باید توجه شود که بعد از خوردن غذا، به مدت یک ساعت ورزش انجام نشود؛ از آنجا که ورزش نیاز به انرژی دارد، اگر پس از غذا خوردن ورزش انجام شود منجر به بروز سوءهاضمه خواهد شد.