به گزارش حاشیه خبر به نقل از ایرنا،وقتی مریض و ناخوش میشوید طبیعی است که دوست داشته باشید هر چه زودتر حالتان خوب شود. ظاهراً با مکمل زینک (روی) و ویتامین C و راهکارهای خانگی خوب نمیشوید و صبر و حوصلهتان هم تمام شده و البته جعبه دستمالکاغذیتان.
شاید اولین راهی که به ذهنتان میرسد این باشد که سراغ پزشک بروید و از او بخواهید برایتان آنتیبیوتیک تجویز کند؛ اما گاهی آنتیبیوتیک چاره کار نیست. آنتیبیوتیکها عفونتهای باکتریایی را درمان میکنند و اگر بیماری شما ویروسی باشد آنتیبیوتیک فایدهای نخواهد داشت.
آنتیبیوتیکها داروهای قدرتمندی هستند که طی قرن گذشته جان افراد بیشماری را نجات دادهاند؛ اما خیلی از افراد زمانی که واقعاً به آنتیبیوتیک نیازی نیست، این دارو را مصرف میکنند که باعث افزایش باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک میشود. پیش از اینکه از پزشکتان بخواهید آنتیبیوتیک برایتان تجویز کند، اول باید بدانید چرا عفونتهای مقاوم به آنتیبیوتیک بسیار خطرناکاند و دفعه بعد که مریض شوید دیگر آنتیبیوتیکها کمکی به شما نخواهند کرد.
افزایش باکتریهای مقاوم به دارو
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، تقریباً یکسوم از آنتیبیوتیکهای تجویز شده در ایالات متحده آمریکا، برای عوارض موردنظر مناسب نیستند. شاید مصرف آنتیبیوتیک به نظر شما بیضرر باشد؛ اما استفاده زیاد از این داروها باعث کاهش اثرگذاریشان میشود، حتی اگر گاهی آنها را مصرف کنید؛ بنابراین اگر روزی دچار عفونت باکتریایی خطرناکی شوید، مشکل بزرگی برایتان ایجاد میشود و باکتریهایی که شما را مریض کردهاند با آنتیبیوتیکها از بین نمیروند و مقاومت نشان میدهند.
باکتریها باهوشاند و تکامل پیدا کردهاند تا در آینده در مقابل آنتیبیوتیکها خود را نجات دهند و این مقاومت تقویت هم میشود اگر در جای درست خود از آنتیبیوتیکها استفاده نکنید، مثلاً برای یک عفونت ویروسی. آنتیبیوتیک، عفونت ویروسی را مداوا نمیکند؛ اما به باکتریهایی حملهور میشود که آسیبی به شما نخواهند زد.
برای پیشگیری از مقاوم شدن باکتریها پزشکان اقداماتی انجام میدهند:
. فقط زمانی آنتیبیوتیک تجویز میکنند که واقعاً لازم است
. از آنتیبیوتیک مناسب، با دوز مناسب و طی مدتزمان مناسبی استفاده میکنند
. بیماران را با عوارض و خطرات مرتبط با آنتیبیوتیکهایی که مصرف میکنند آگاه میکنند
. به بیماران توصیه میکنند بعد از کاملشدن دوره درمان، هر داروی باقیمانده را دور بریزند.
آنتیبیوتیکها چه عوارضی را درمان میکنند؟
آنتیبیوتیکها فقط عفونتهای باکتریایی را مداوا میکنند. این داروها میتوانند باکتریهایی مثل استرپتوکوکها یا استافیلوکوکوسها را از بین ببرند یا از تکثیرشان جلوگیری کنند. آنتیبیوتیک فقط باید توسط پزشک و برای برخی از عفونتهای باکتریایی تجویز شود که احتمالاً خودشان برطرف نمیشوند، مثلاً:
. گلودرد استرپتوکوکی
. عفونتهای گوش میانی
. عفونتهای مجاری ادراری
. پنومونی
. عفونتهای پوستی مثل زردزخم و عفونتهای استاف
. سیاهسرفه
. عفونتهای منتقله از راه جنسی مثل کلامیدیا و سفلیس
آنتیبیوتیکها چه عوارضی را درمان نمیکنند؟
آنتیبیوتیکها اثری روی بیماریهای ویروسی یا همان عفونتهای ویروسی ندارند. متأسفانه بیشتر عفونتهای ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفلوانزا باید دوره خود را طی کنند که ممکن است دو تا چهار هفته طول بکشد. نمونههایی از عفونتهای ویروسی شامل موارد زیر میشود:
. سرماخوردگی
. شبهآنفلوانزا
. آنفلوانزا
. کووید – ۱۹
. برونشیت
. بیشتر سرفهها
. بیشتر گلودردها
فراموش نکنید که بیشتر سرفهها میتوانند تا ۱۸ روز بعد از یک عفونت تنفسی فوقانی طول بکشند، بنابراین باید صبور باشید. سرفهها به آنتیبیوتیک نیاز ندارند و فکر نکنید اگر آنتیبیوتیک مصرف کنید زودتر از شر سرفهها خلاص خواهید شد.
ویروسهایی مثل کووید – ۱۹ و HIV و آنفلوانزا هم با آنتیبیوتیکها مداوا نمیشوند؛ اما گاهی ممکن است با داروهای ضدویروس درمان شوند. داروهای ضدویروس میتوانند علائم را تسکین داده و طول مدت یک عفونت ویروسی را کوتاهتر کنند.
عوارض جانبی مصرف آنتیبیوتیکها چیست؟
آنتیبیوتیکها دارای عوارض جانبی خفیف تا خطرناک میتوانند باشند، مثل اسهال یا واکنشهای آلرژیک و بثورات پوستی. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) واکنشهای آلرژیک نسبت به آنتیبیوتیکها علت یکپنجم مراجعات به اورژانس هستند.
خیلی از افراد تصور میکنند واکنش آلرژیک به آنتیبیوتیک مشکل خاصی نیست؛ اما در واقع این عوارض جانبی میتوانند برای هر کسی روی بدهند حتی اگر قبلاً این اتفاقها نیفتاده باشد. یکی از شایعترین عوارض مصرف آنتیبیوتیکها اسهال است؛ چون آنتیبیوتیک نهتنها عفونت را از بین میبرد؛ بلکه باکتریهای مفید ساکن در رودهها را نیز نابود میکند.
گوارش و خلقوخوی شما نیز ممکن است تحتتأثیر مصرف آنتیبیوتیک قرار بگیرد زیرا ۹۰ درصد از هورمون شادی بدن ما که سروتونین است در رودهها تولید میشود و ازبینرفتن باکتریهای خوب میتواند موجب اسهال و گاستریت و گرفتگی شکم شود. در بدترین موارد، مصرف طولانیمدت از آنتیبیوتیک حتی میتواند موجب عفونت C.diff شود که یک عفونت خطرناک بوده و باعث کولیت یا التهاب روده بزرگ میشود.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنید؟
اگر علائمتان شروع به بهترشدن کردند یا با راهکارهای خانگی بعد از یک هفته بهتر شدند، پس بهاحتمال زیاد یک عفونت ویروسی است. اما اگر علائم ادامهدار شدند (ده روز) یا شروع به بدتر شدن کردند ممکن است یک عفونت باکتریایی وجود داشته باشد که نیاز به تجویز دارو دارد.
اگر مشکلی در تنفس پیدا کردید یا درد شدیدی داشتید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
کلام پایانی
به گزارش وب گاه تبیان، آنتیبیوتیکها باید فقط برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده شوند و کمکی به درمان عفونتهای ویروسی نمیکنند. مصرف آنتیبیوتیک زمانی که ضرورتی ندارد میتواند موجب مقاومت به آنتیبیوتیک و عوارض جانبی شود. نباید از آنتیبیوتیکها بترسید؛ اما باید در جای مناسب از آنها استفاده کنید تا بعداً اگر به آنها نیاز داشتید اثرگذار باشند.
همه ما این توصیه را شنیدهایم که هرگز آنتیبیوتیکها را بدون مشاوره و نظر متخصص مربوطه و در مقادیر زیاد مصرف نکنید. مطمئنا مصرف بیش از حد و خودسرانه آنتیبیوتیکها به همراه عوارض بسیاری خواهد بود.
در واقع خود درمانی برای بسیاری از افراد مشکلی ندارد زیرا اعتقاد دارند که مراجعه به پزشک وقت گیر و گران است اما از این موضوع آگاهی ندارند که خود درمانی عوارض جانبی زیادی دارد و بسیار مضر است. این افراد تمایل دارند قرصها را همانند آب نبات مصرف کنند، غافل از اینکه عوارض جدی در پی این مصرف نادرست پنهان است.
مواردی چون داروهای مسکن، شربتهای سرفه، ملینها، آنتی بیوتیکها، داروهای ضدآلرژی، ویتامینها و حتی آنتی اسیدها بدون تجویز پزشک در داروخانهها به فروش میرسند و به راحتی میتوان با آن ها خود درمانی را آغاز کرد.
بدون شک آنتی بیوتیکها برای مقابله با یک بیماری بسیار مهم هستند اما اگر بیش از حد آنها را مصرف کنید، ارزیابی نقش آنها در مبارزه با بیماری دشوار است بنابراین باید آنها را به مقدار مناسب مصرف کرد.
عوارض جدی و خطرناک مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها
اگر بدون نسخه و خودسرانه آنتی بیوتیک مصرف کنیم چه بلایی سرمان میآید؟ پاسخ این است که در برابر آنها مقاوم خواهید شد. این بدان معناست که باکتریهای مضر و مسئول بیماری از بین نخواهند رفت. بنابراین اگر میخواهید خوب شوید باید اطمینان حاصل کنید که آنتی بیوتیکها را به مقدار مناسب و طبق تجویز پزشک مصرف میکنید.
با مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها نه تنها باکتریهای مضر بلکه باکتریهای خوب نیز از بین میروند. این اتفاق میتواند باعث ایجاد عفونت شود و بدن را در معرض خطر زیادی قرار دهد.
به همین دلیل قبل از مصرف آنها نیاز به مشورت با یک متخصص پزشکی است. خود درمانی نه تنها صحیح نیست بلکه بسیار خطرناک هم میباشد زیرا نمیدانید آنتیبیوتیکها را در چه زمانی و چقدر مصرف نمایید.
این که مردم چرا با آنتیبیوتیکها خوددرمانی میکنند به این دلیل است که برخی از مزایای اولیه آنتیبیوتیکها را مشاهده میکنند. آنها پس از این که شاهد بهبودی باشند، به فکر مصرف آنتیبیوتیکها در تعداد و دوز بیشتر میفتند.
در واقع این افزایش دوز نباید توسط خود بیمار انجام شود بلکه لازمه آن توصیه یک متخصص است تا بر اساس ارزیابی وضعیت سلامتی بیمار، مقدار لازم را توصیه نماید.
پزشکان میتوانند تشخیص دهند که بیماری شما در نتیجه باکتری است یا یک عفونت ویروسی. در حقیقت، آن ها آزمایشات زیادی را برای تعیین ماهیت باکتری های پشت یک عفونت انجام میدهند.
بر اساس نتایج این آزمایشات، نوع مناسب آنتی بیوتیک تجویز می شود بنابراین بین عفونت تشخیص داده شده و داروی تجویز شده رابطه صحیحی وجود دارد که فقط توسط یک متخصص پزشکی قابل تشخیص و ارزیابی است.
افرادی که خود درمانی می کنند، در گذراندن دوره تجویز شده توسط پزشک نیز اشتباه می کنند. شما نباید مقدار زیاد یا مقدار کمی از آنتی بیوتیک ها را مصرف کنید زیرا هیچ تاثیری بر روی باکتری های مضر نخواهد داشت و تنها به بدن تان آسیب میرسانید.
ممکن است تصور کنید پس از مصرف چند آنتیبیوتیک بهبود یافتهاید اما نمیدانید که با عدم گذراندن دوره تجویز شده به خود آسیب خواهید رساند. باید تعادل خوبی بین دوزهای زیاد و کم دارو ایجاد شود که تجویز و توصیه پزشک به شما کمک میکند تا با عفونت مقابله کرده و تعادل مناسب را برقرار کنید.
به گزارش وب گاه نمناک، نتیجه دیگر عدم مصرف دوز مناسب دارو این است که اگر دفعه بعد مجبور به استفاده از آن برای مقابله با عفونت شدید، دارو اثر نمیکند زیرا مصرف زیاد آنتیبیوتیکها باعث ایجاد مقاومت در برابر عفونت باکتریایی میشود و مصرف کم آن باعث ریشه کن شدن عفونت نخواهد شد.
نکات مهمی دیگر درباره استفاده از آنتی بیوتیک ها
به پزشک خود بگویید: در صورتی که احساس خوبی در مصرف آنتیبیوتیکها ندارید، باید سریعا به پزشک خود اطلاع دهید و از مصرف مجدد خودداری کنید.
از پزشک خود بپرسید: اگر ارزیابی شما این است که به آنتیبیوتیک نیازی ندارید از پزشک خود سوال کنید که مصرف آن ضروری است یا خیر. در ملاقات با پزشکتان، دلایلی که فکر میکنید نیازی به آنتیبیوتیک ندارید را بگویید. از او بخواهید تا بیماری تان را ارزیابی کند.
خود آگاهی داشته باشید: بسیار مهم است بدانید شرایطی که باعث میشود شما آنتیبیوتیک مصرف کنید و از آن موقعیتها دوری کنید، چیست.
استراحت کافی داشته باشید: در صورت ابتلا به بیماری، پزشک به شما توصیه میکند که استراحت کافی داشته باشید و کارهای غیرضروری را انجام ندهید زیرا ممکن است بیماریتان تشدید یابد.
تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید: برای پیشگیری از مصرف آنتیبیوتیکها، تغییر در رژیم غذایی را امتحان کنید. غذاهای خانگی و سالم ممکن است یکی از راههای پیشگیری از استفاده از آنتیبیوتیکها باشد.