به محض اینکه عقد ازدواج میان زن و مردی بسته شد ، آنها متعهد به ایفای تکالیفی در برابر یکدیگر هستند . از جمله اینکه زن مکلف به تمکین عام و تمکین خاص در برابر شوهرش است . همچنین ، از آن جهت که به لحاظ عرفی و اجتماعی زن در منزل شوهر سکونت می کند ، کارهایی را نیز در طول زندگی مشترک در منزل شوهرش انجام می دهد ؛ حال آنکه به لحاظ قانونی مکلف به انجام دادن آنها نبوده است . مانند آشپزی ، نظافت و غیره . به همین دلیل ، قانونگذار امکان دریافت اجرت المثل ایام زوجیت برای زن را پیش بینی کرده است . به همین دلیل ، در این مقاله به توضیح اجرت المثل زن و شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت خواهیم پرداخت .
” زن می تواند اجرت کارهایی را که در طول زندگی مشترک در منزل شوهر انجام داده است دریافت کند “
اجرت المثل زن چیست
ز جمله دعاوی مهمی که به موجب طلاق در دادگاه خانواده مطرح می شود آن است که زن اجرت یا بهای اعمالی که در طول زندگی مشترک در منزل شوهرش انجام داده است را مطالبه نماید که به آن اجرت المثل ایام زوجیت یا اجرت المثل زندگی مشترک گفته می شود . البته این حق ، در برابر تکالیفی است که زن در قبال شوهرش بر عهده دارد که از جمله آن می توان به تمکین زن در برابر شوهرش اشاره کرد .
به طور کلی قانونگذار در ماده ۳۳۶ قانون مدنی ، دریافت اجرت کارهایی که انجام شده و شرایط دریافت اجرت المثل را بیان کرده است . به موجب این ماده ، ” هر کس بر حسب امر دیگری اقدام به عملی کند که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد ، عامل مستحق اجرت عمل خود خواهد بود ؛ مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع داشته است ” . این قاعده کلی ، در خصوص زندگی زناشویی زن و مرد نیز صدق می کند و قانونگذار دریافت اجرت المثل زن از شوهر خود را نیز در شرایطی پیش بینی کرده است .
همچنین ، قانون حمایت خانواده نیز در ماده ۲۹ در ارتباط با حقوق مالی زن بعد از طلاق ، تعیین اجرت المثل ایام زوجیت را بر اساس تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی پیش بینی کرده است که بر اساس آن ، ” چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا بر عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت المثل باشد ، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود ، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می نماید ” . بر این اساس ، حق دریافت اجرت المثل زن بعد از فوت شوهر نیز وجود دارد .
شرایط دریافت اجرت المثل در مطلب بعدی تقدیم میگردد.
مشاور حقوقی ( وکیل ) : آقای محمد بابادی
