نوشین ربیعی روانشناس کودک در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، در خصوص بازیهای رایانهای و موبایلی که برای کوکان و نوجوانان سرگرمی محسوب میشود، گفت: نکته حائز اهمیت این است که غالبا وقتی موضوع بازیهای رایانهای برای کودکان مطرح میشود، ابعاد منفی آن مورد بررسی قرار میگیرد؛ اما اگر این بازیها با اعمال محدودیتها و رعایت چهارچوبها صورت گیرد میتواند فوایدی هم داشته باشد.
فواید بازیهای رایانهای برای کودکان و نوجوانان
وی با اشاره به کاهش استرس و افسردگی، تقویت بینایی کودکان و تقویت توانایی تصمیمگیری با عنوان فواید بازیهای رایانهای افزود: انجام به اندازه بازیهای رایانهای میتواند به افرادی که از مشکلاتی نظیر استرس یا افسردگی رنج میبرند، کمک کند تا بتوانند تا حدی بر این مشکلات غلبه کنند. برخی افراد که معمولاً بسیار فعال هستند با انجام این بازیها میتوانند فرصتی برای آرامش بیابند و بهاینترتیب از میزان استرس آنها کاسته شود.
بازیهای رایانهای موجب تولید هورمونهای دوپامین و آدرنالین می شود
به گفته این روانشناس کودک بازیهای رایانهای همچنین موجب تولید هورمونهای دوپامین و نیز آدرنالین شده که بهصورت بالقوه میتواند به افزایش توانایی و انعطافپذیری مغز کمک کند. همچنین انجام منظم بازیهای رایانهای توسط بچههای دارای بیماری و اختلالاتی نظیر اوتیم، افسردگی و پارکینسون، سبب افزایش استقامت و روحیه مقاومت آنها در برابر مشکلات ناشی از بیماری میشود.
ربیعی با تاکیدبر اینکه بیشتر بازیهای رایانهای نیازمند تصمیمگیری و واکنش سریع کاربر هستند، عنوان کرد: انجام بازیهای رایانهای سبب تمرین مغز برای تصمیمگیری سریع میشود. بازیهایی نظیر شبیهسازی موقعیتهایی که باید در آن بهسرعت تصمیم گرفت کاربر را عادت میدهد تا بهسرعت اطلاعات محیطی را بررسی و بلافاصله به آنها واکنش نشان دهد.
مضرات بازیهای رایانهای
بر اساس گفتههای این کارشناس مشکلات بینایی، انزوای اجتماعی، رفتار خشونتبار و افزایش وزن و اعتیاد جزو مضرات بازیهای رایانهای محسوب میشود که اگر از سوی والدین کنترل نشود تبعات جبرانناپذیری به همراه خواهد داشت.
وی بابیان اینکه نگاه کردن و خیره شدن بیشازحد به هر نوع صفحه تصویری، باعث بروز مشکلات چشمی میشود گفت: افرادی که بیشازحد بازیهای رایانهای انجام میدهند، نیز از این قاعده مستثنا نیستند و دردهای چشمی بیشتری آنها را تهدید میکند، خصوصاً اینکه چشم شخص نزدیکبین هم باشد. برخی نیز به دلیل هیجان بازیها پلک هم نمیزنند. خیره شدن به صفحه تصاویر سفیدرنگ نیز برای چشم بسیار مضر است.
به گفته ربیعی انزوا و گوشهگیر بودن از تأثیرات منفی بازیهای رایانهای و آنلاین است؛ زیرا دانش آموزان بهجای حضور در اجتماع و بازی با همسالانشان، وقت خود را به بازیهای رایانهای میگذرانند و از لحاظ اجتماعی منزوی میشوند. این کودکان در بسیاری از فعالیتهای فوقبرنامه و کلاسهای ورزشی شرکت نمیکنند. این انزوا منجر به شکلگیری ویژگیهایی از قبیل خجالتی و کمحرف بودن در آنان میگردد و بسیاری از مفاهیمی را که تجربه با همسالان بودن به آنان آموزش میدهد را کسب نمیکنند.
بروز رفتار خشونتبار یکی دیگر از مضرات انجام مداوم بازیهای رایانهای است که این روانشناس به آن تأکید کرد و گفت: افرادی که بیش از اندازه بازیهای رایانهای انجام میدهند، همیشه نگرانتر و افسردهتر از انسانهای دیگر هستند. معمولاً کودکان بیشتر درخطر رفتارهای خشونتبار اجتماعی هستند و حتی خطر اعتیاد نیز در آنها وجود دارد.
این روانشناس کودک در پاسخ به این سؤال که چگونه انجام بازیهای رایانهای را در فرزندان کنترل کنیم، تصریح کرد: خانوادهها سعی کنند برای بازی کودکان وقت و زمان معینی در نظر بگیرند چراکه بررسیها نشان داده قوانین ایجاد شده برای تغییر رفتار فرزند اهمیت دارد. عواقب قانونشکنی را به فرزندان بازگو کنید و پیگیر عواقب آن باشید.
وی همچنین با تاکیدبر این نکته که سیستم بازی آنلاین فرزندان باید در یک اتاق مشترک با والدین قرار بگیرد خاطرنشان کرد: قرار دادن سیستم بازی در اتاق مشترک باعث میشود، کودک احساس کند، کسی مراقب اوست و تا جایی که امکان دارد، قانونشکنی نمیکند.