“کنکور”، کلید واژه ای است که این روزها به پرکاربردترین کلمه در رسانه ها تبدیل شده است و قطع به یقین یکی از دغدغه های خانواده هایی است که فرزندان کنکوری دارند.
کنکوری که به زعم قُدَما گفته می شود از سال ۱۳۴۸ در ایران برگزار می شود و پیشینه ای تاریخی در کشور ما دارد؛ غولی که با بیش از نیم قرن قدمت در کشور، ملاک سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به دانشگاه است.
به روایتی دیگر، نخستین تجربه ها در برگزاری کنکور به سال های ۱۳۱۷ تا ۱۳۳۷ از طریق برگزاری مجزای آزمون های ورودی توسط دانشکده های وقت کشور برمی‌گردد. با افزایش تعداد داوطلبان، اولین بار در سال ۱۳۴۱ ورود به دانشگاه ها از طریق یک آزمون نیمه متمرکز شکل گرفت.
کنکور از همان سال ورود به ایران، استرس و اضطراب را با خود به همراه آورد و تا به الان که در آستانه قرن ۱۴۰۰ هستیم، کنکور و نگرانی هایش ۱۲ ماه سال تنور دغدغه های نوجوانان و جوانان کشور را داغ تر می کند.
در تمام این سال ها مسوولان به زعم خود به دنبال کاهش بار اضطراب و نگرانی خانواده ها و تسهیل ورود داوطلبان به دانشگاه بوده و هستند اما سنجش و پذیرش برای ورود به دانشگاهی که باید از حداقل های علمی برخوردار بود، کار راحتی نیست. رقابت و یک سال از همه تفریحات دوران جوانی کاستن برای قبولی در بهترین رشته ها و نشستن بر صندلی دوره روزانه برترین دانشگاه های کشور، نیازمند حضور تمام قد در کنکور است.
کنکوری ها به خصوص در دهه های ۶۰ و ۷۰ که کنکور چند مرحله ای بود باید از هفت خوان این آزمون چند ساعته و نفس گیر گذر می کردند و در اواسط دهه ۹۰ آن هم با کش و قوس فراوان بالاخره، مسوولان وقت تصمیم گرفتند با ورود “پذیرش بدون آزمون” به جَرگه کنکور، آبی بر آتش دل کنکوری ها بریزند؛ اما این کافی نبود.
این روزها کنکور بیشتر از سال های مشابه خود بر سر زبان ها افتاده است، فارغ از اینکه آزمون سراسری پنجاه و یکم در روزهای ۹ تا ۱۲ تیر ماه برگزار شد و بیش از یک میلیون داوطلب را به عرصه رقابت کشاند، تصمیم گیری برای برگزاری کنکوری راحت تر و حرفه ای تر، موضوع داغ نشست های وزارتخانه های علوم و بهداشت و البته نهاد بالادستی این وزارتخانه ها یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی شده است.
روی خوش شورای عالی انقلاب فرهنگی به کنکور
پس از پیروزی انقلاب، شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان مرجع تعیین و تصویب سیاست‌های علمی و فرهنگی در کشور، از سال ۱۳۶۳ با مصوبه ای در خصوص طرح سهمیه بندی ایثارگران و سطح بندی مناطق به موضوعات مختلف مربوط به سنجش و پذیرش ورود کرد و در ادامه، در سال های بعد تا به امروز سیاست های مختلفی ناظر بر ضوابط گزینش دانشجو را به تصویب رساند.
با این حال، شورای عالی انقلاب فرهنگی به حق در ۲ سال گذشته مسوولانه و دغدغه مند، پرونده کنکور را روی میز خود گستراند و پای همه مسوولان آموزش عالی و آموزش و پرورش را به جلسات چند ساعته باز کرد تا کنکوری های سال ۱۴۰۲ بعد از سال ها به عنوان نخستین گروه، آزمونی آسان تر و مطمئن تر پیش رو داشته باشند.
اما سوال اینجاست که با مصوبات یک ماه گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی، کنکور سراسری با گذراندن پیچ و خم های پرفراز و نشیب، بالاخره در سال ۱۴۰۲ روی خوش خود را به متقاضیانش نشان می دهد.
در ادامه به مهمترین مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی که در چند هفته اخیر برای متقاضیان ورود به دانشگاه ها در نظر گرفته شد، اشاره می شود.
مصوبه نخست؛ کاهش سهم نمرات کنکور در پذیرش دانشجویان
در آزمون سراسری ۱۴۰۲ سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی ۶۰ درصد و سهم کنکور سراسری ۴۰ درصد خواهد بود.
مصوبه دوم؛ افزایش سهم دروس تخصصی در کنکور
از سال ۱۴۰۲ کنکور سراسری مختص دروس تخصصی می شود و دروس عمومی به بخش سوابق تحصیلی منتقل خواهد شد؛ بر این اساس، در سوابق تحصیلی، دروس عمومی و دروس تخصصی مورد سنجش قرار می گیرد و سوابق تحصیلی مبنای ارزیابی نهایی خواهد بود.
مصوبه سوم؛ برگزاری ۲ کنکور در سال
یکی از مصوبات مهم شورای عالی انقلاب فرهنگی که بار زیادی از نگرانی داوطلبان ورود به دانشگاه را می کاهد، برگزاری ۲ کنکور در سال است که این مصوبه هم از سال ۱۴۰۲ اجرا می شود.
مصوبه چهارم؛ اعتبار ۲ ساله نتایج کنکورها
شورای عالی انقلاب فرهنگی این تصمیم را هم برای کنکوری ها گرفت که نتایج آزمون تا ۲ سال اعتبار داشته باشد و دانش آموزان بتوانند از نتایج آن تا ۲ سال استفاده کنند.
مصوبه پنجم؛ اختصاص حد نصاب برای معدل
از این به بعد دانشگاه های کشور می توانند یک حد نصاب برای معدل بگذارند و بر اساس آن مشخص کنند تا چه معدلی را پذیرش می کنند؛ اگر معدل داوطلب از میزان مشخص پایین تر باشد، این اختیار به دانشگاه ها داده می شود که داوطلب را پذیرش نکنند.
سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره گفته بود که با این رویکرد، اضطراب زدایی از جامعه داوطلبان کنکور به خصوص رشته های پرمتقاضی صورت می گیرد و سنجش داوطلبان نیز با عمق بیشتری انجام می شود.
مصوبه ششم؛ ساماندهی سهمیه‌ها در پذیرش ۱۴۰۲
سهمیه ها در گذر سال های عمر کنکور همیشه یکی از تعیین کننده ترین مراحل در پذیرش داوطلبان کنکور و محل انتقاد رسانه ها شناخته می شوند. در سال های گذشته برخی از سهمیه ها را شورای عالی انقلاب فرهنگی و تعدادی دیگر را مجلس شورای اسلامی به تصویب رسانده است.
با این حال ساماندهی این سهمیه ها و اعمال آن در کنکور ۱۴۰۲ نیازمند بررسی ۶ ماهه ای است که عاملی درباره آن گفته است: ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور طی ۶ ماه سیاست های مربوط به سهمیه ها را جمع بندی و نهایی سازی کرده و برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی تقدیم کند تا پذیرش از طریق کنکور در دانشگاه ها در سال ۱۴۰۲ بر مبنای این مصوبه درباره سهمیه ها اجرا شود.
چرا تغییر کنکور مهم شد؟
به گزارش ایرنا، خانواده دانش آموزان و کنکوری ها، چالش های متفاوتی با آموزش فرزندان خود دارند؛ از نادیده گرفته شدن برخی جنبه های سطوح یادگیری در مدارس مانند به یاد سپردن، فهمیدن و به کارگیری مطالب گرفته تا بی انگیزگی معلمان نسبت به آموزش اصولی دانش آموزان، بی انگیزگی دانش‌آموزان نسبت به آموزش های رسمی و گرایش به کلاس های کنکور، به نگرانی خانواده ها افزوده است.
از سوی دیگر، به جان خریدن هزینه های عجیب موسسات کنکوری، ضربه سنگینی به سبد اقتصادی خانواده کنکوری ها وارد کرده است و گاه با خانواده هایی مواجه می شویم که امکان پرداختن هزینه های سنگین شرکت فرزندان در آزمون های پرهزینه آزمایشی را ندارند.
شوق ورود به دانشگاه و ایجاد فشار برخی خانواده ها روی فرزندشان از روی چشم و هم چشمی یا هر دلیل دیگری، بیشتر از آنکه بر کنکور جامه ای فاخر بپوشاند، گریبان دانش آموزان و خانواده ها را گرفته است که باید برای رفع آن هر چه زودتر چاره اندیشی می شد.
پیگیری های خبرنگار ایرنا از سازمان سنجش آموزش کشور حاکی از آن است که اجرای این مصوبات ابتدا باید از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ارگان های متولی کنکور نظیر وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین آموزش و پرورش ابلاغ شود تا آزمون ۱۴۰۲ بر اساس این مصوبات امکان برگزاری داشته باشد.
تغییرات مهم کنکور از سال ۱۴۰۲ می تواند گذر از پل صعب العبور ورود به دانشگاه را برای کنکوری ها راحت تر سازد و کوله بار علمی آنها را در بدو ورود به دانشگاه ها سنگین تر کند.
