میدان آزادگان با ۳۲ میلیارد بشکه نفت درجا بزرگترین میدان نفتی ایران است. این میدان که در غرب رودخانه کارون قرار دارد، حدود ۳ دهه از آغاز توسعه آن میگذرد.
اگرچه تا کنون ۸ شرکت بینالمللی از شرق و غرب جهان برای توسعه این میدان حضور داشتند با این حال توسعه آن کامل نشده و در حال حاضر تولید نفت از آزادگان شمالی و جنوبی روزانه ۱۹۰ هزار بشکه برآورد میشود.
با توجه به حجم بالای نفت در آزادگان، وزارت نفت در دولت سیزدهم توسعه این میدان را در دستور کار قرار داد.
بر اساس طرح شرکت ملی نفت ایران، توسعه میدان آزادگان به صورت یکپارچه انجام خواهد شد تا تولید از این میدان به ۵۷۰ هزار بشکه در روز برسد.
دولت سیزدهم برای توسعه هر چه سریعتر میدان آزادگان بهعنوان بزرگترین میدان نفتی مشترک کشور واقع در جنوب غرب استان خوزستان اهمیت ویژهای قائل است.
بهگونهای که طی جلسات متعدد و منظم در سطح وزارت نفت و بهویژه شرکت ملی نفت ایران ضمن پیگیری رفع موانع طرح توسعه قبلی این میدان راهکارهای نوینی در دستور کار قرار گرفته است.
با وجود اینکه توسعه میدان آزادگان در دولت قبل از پیشرفت مناسبی برخوردار نبود از ابتدای دولت سیزدهم مجموعه وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران تسریع در توسعه این میدان را در دستور کار خود قرار داد که این موضوع با وجود فرصت اندک سپری شده از شروع دولت با برنامهریزی جدی صورت گرفته منجر به موفقیتهای قابل توجهی در این بخش شد که از جمله آن میتوان به افزایش ۶۰ درصدی ناوگان حفاری و تولیدی نمودن ۲۰ چاه از چاههای حفاری شده قبلی اشاره کرد.
در ادامه طرح توسعه یکپارچه میدان آزادگان که شامل توسعه همزمان فاز دوم آزادگان شمالی و فاز دوم آزادگان جنوبی با کارفرمایی واحد و مدیریت یکپارچه مهندسی مخزن است امضا خواهد شد.
در این طرح برای نخستین بار به صورت همزمان از ظرفیت بانکهای دولتی و خصوصی مطرح کشور و شرکتهای اکتشاف و تولید صاحب نام کشور استفاده خواهد شد.
برای اجرای این طرح یک شرکت اکتشاف و تولید جدید به نام شرکت اکتشاف و تولید آزادگان با سهامداری ۸۰ درصدی ۶ بانک ملت، تجارت، ملی، پارسیان، پاسارگاد و شهر و ۲۰ درصدی ۶ شرکت دانشبنیان شامل قرارگاه خاتم، توسعه صنعت نفت پرشیا، مپنا، اویک، پتروپارس و شرکت انرژی گستر سینا تاسیس خواهد شد.
در ادامه ۲۰ درصد از سهم ۸۰ درصدی بانکها قابل واگذاری به مردم خواهد بود.
این طرح از چندین منظر منحصر به فرد بوده و برای نخستین بار در کشور اجرا میشود.
تامین داخلی منابع مورد نیاز این طرح به میزان ۷ میلیارد دلار، استفاده از ظرفیت بانکها بهعنوان سرمایهگذار و شریک در ریسک و نه صرفاً یک نهاد تسهیلات دهنده ریسکناپذیر، اجرای عملیات ازدیاد برداشت به صورت گسترده با روش تزریق آب، ایجاد اشتغال گسترده در کشور و منطقه، پرکردن ظرفیت خالی سازندگان داخلی کالا و تجهیزات و سایر پیمانکاران epc و epd از دیگر ویژگیهای طرح یکپارچه توسعه میدان مشترک آزادگان است.
خوشبختانه با تایید بسیاری از صاحبنظران طرح از نظر اقتصادی جهت سرمایهگذاری بسیار جذاب تلقی شده و با توجه به نرخ بازگشت سرمایه مناسب آن، مورد استقبال قرار گرفته است.
طرح توسعه یکپارچه میدان آزادگان که با هدف رساندن تولید به ۵۷۰ هزار بشکه در روز نفت خام از کل میدان اجرایی خواهد شد، برای نخستین بار موضوع ازدیاد برداشت با تزریق آب در حجم وسیع را شامل شده است. طول مدت این قرارداد در دوره توسعه ۷ ساله بوده و تا ۲۰ سال بهرهبرداری از میدان به طول خواهد انجامید.
در ارزیابی اولیه طرح، حفر بیش از ۴۲۰ حلقه چاه جدید تولیدی و تزریقی و احداث بیش از ۴۳۰ کیلومتر خطوط لوله جمعآوری و انتقال نفت و آب، و احداث ۷ مانیفولد جدید و توسعه ۳ مانیفولد موجود و۲ واحد تفکیک و ۲ واحد فرآورشی پیشبینی شده است.
با توجه به حضور مستقیم و غیرمستقیم بخش عمدهای از پیمانکاران بالادستی کشور در این طرح و همچنین تاکید بر استفاده حداکثری از توان داخل، ضمن ایجاد اشتغال گسترده در کشور و منطقه، پویایی بسیار خوبی در بخش صنایع و تجهیزات مرتبط با نفت و گاز نظیر لولهسازی، پمپسازی، شیرهای سرچاهی و … ایجاد خواهد شد.
با توجه به آنکه ۴ درصد از ارزش قراردادهای نفتی برای اجرای مسئولیتهای اجتماعی هزینه خواهد شد ۲۸۰ میلیون دلار از این قرارداد در مسئولیتهای اجتماعی سرمایهگذاری میشود.
این قرارداد در قالب IPC (قراردادهای جدید نفتی) امضا میشود و بازپرداخت با توجه به آغاز تولید نفت از سال دوم آغاز میشود.