دکتر فریبا کوهدانی در گفت و گو با خبرنگار ما، با تاکید بر اینکه شیوع مشکلات خلقی مانند افسردگی در فصول سرد سال یا بالاتر بودن آمار افسردگی در مناطق سردسیر دنیا، به وضعیت ویتامین دی بدن مرتبط است، اظهار داشت: یکی از منابع اصلی دریافت ویتامین دی، نور خورشید است که این نور نه تنها باعث تامین ویتامین دی می شود بلکه رفتارهای افراد را هم تحت تاثیر قرار می دهد، به همین دلیل در افرادی که کمبود ویتامین دی دارند مشکلات خلقی مانند افسردگی شایع تر است.
وی افزود: اما در فصول گرم سال به دلیل شدت نور خورشید و افزایش فعالیت های بیرون از خانه افسردگی کاهش می یابد؛ در واقع میزان فعالیت ها، تفریحات و ورزش های خارج از خانه مسایلی هستند که بر روی خلق و خوی ما تاثیرگذار است در نتیجه در فصول سردتر مسایلی مانند افسردگی افزایش پیدا می کند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی، یکی دیگر از موارد تشدید کننده اختلالات خلق و خوی در فصول سرد سال را وضعیت اسیدهای چرب امگا۳ عنوان و خاطرنشان کرد: کمبود اسیدهای چرب امگا۳ در بدن باعث ایجاد اختلالاتی روانی مانند افسردگی می شود به همین دلیل در الگوی غذایی پیشنهادی ما به افراد، استفاده از منابع غذایی اسیدهای چرب است.
به گفته کوهدانی، غذاهای دریایی مهمترین منابع غذایی تامین کننده این گونه از اسیدهای چرب هستند به همین دلیل معمولا مصرف ماهی، آن هم دو بار در هفته توسط متخصصان تغذیه توصیه می شود. یکسری منابع گیاهی مانند گردو و تخم کتان هم در افرادی که ممکن است دریافت منابع غذایی دریایی آن ها کم باشد، تامین کننده اسیدهای چرب امگا۳ هستند.
زنان بیش از مردان دچار اختلالات خلقی می شوند
وی با تاکید بر اینکه بخشی از اختلالات افسردگی به ویژه در میان زنان، مربوط به تغییرات هورمونی است، تصریح کرد: کمبود ویتامین دی و اسیدهای چرب امگا ۳ چه در مردان و چه در زنان باعث اختلالات خلقی خواهد شد اما در میان خانم ها به دو دلیل این اختلالات ممکن است بیشتر مشاهده شود.
کوهدانی توضیح داد: سندرم قاعدگی یکی از عوامل بیشتر بودن اختلالات روحی روانی زنان نسبت به مردان است که در دوره های قبل و بعد از سیکل ماهیانه به وجود می آید. این اختلالات ممکن است با علائم متفاوتی همانند علائم جسمی یا روحی و روانی همراه باشد که می تواند منجر به ناراحتی های عمومی، اضطراب، افسردگی، خستگی، حالت گرفتگی عضلانی، درد در ناحیه شکم یا سینه شود که تمامی به دلیل تغییرات هورمونی است.
این متخصص تغذیه، تغییرات هورمونی که در طی سیکل ماهیانه رخ می دهد را عامل به هم خوردن تعادل هورمونی دانست که می تواند در ساخت یکسری تنش های عصبی نقش داشته باشد که مصرف بعضی از مواد غذایی ممکن است باعث کاهش این قضیه شوند.
کوهدانی درباره این مواد غذایی اظهار داشت: در این مورد مواد غذایی حاوی ویتامین ب ۶ یا کلسیم از اهمیت بیشتری برخوردارند.
مصرف برنج و نان های سفید نقش برجسته ای در تشدید اختلالات خلق و خوی دارند
این رژیم درمانگر، یادآور شد: کسانی که رژیم غذایی پر نمک استفاده می کنند یا به مقدار زیاد از کربوهیدارتهای تصفیه شده مانند نان های سفید یا شیرینی ها یا برنج سفید استفاده می کنند این اختلالات بالاتر است که بخش مهمی از این اختلالات عصبی، افسردگی و اضطراب است.
وی تاکید کرد: به همین دلیل اگر رژیم غذایی بر پایه منابع گیاهی مانند غلات کامل، میوه ها و سبزی ها باشد کمتر شاهد اوج گیری اختلالات روحی روانی در افراد خواهیم بود.
کوهدانی درباره منابع کلسیم هم خاطرنشان کرد: بهتر است منابع پروتئینی کم چرب یا بدون چربی مورد استفاده قرار گیرد. لبنیات کم چرب به شدت توصیه می شود و نوشیدنی هایی که پایه آنها سویا باشد تا به دلیل داشتن مواد پیتواستروژنی، بتواند اختلالات را کاهش دهد.
وی با یادآوری اینکه در مقطع یائسگی هم اختلالات رفتاری در خانم ها افزایش پیدا می کند، تشریح کرد: اختلالات هورمونی در زنان یائسه، باعث افسردگی می شود اما بروز و نمود و تشخیص آن به دلیل اینکه با علائم جسمی همراه است سخت و مشکل است زیرا بیماری های جسمی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت و سرطان هم ممکن است همراه با اختلالات روحی باشند. این بیماری ها به دلیل اینکه استرس و خطرات افسردگی را افزایش می دهند با افسردگی هایی که دلیل آنها صرفا مسایل هورمونی دوره یائسگی است اشتباه گرفته می شوند.
افسردگی به هر دلیلی باید به سرعت درمان شود
این متخصص تغذیه یادآور شد: افسردگی به هر دلیلی ایجاد شود نیاز مبرم به درمان دارد و عدم درمان ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند تا آنجا که دریافت غذاها و لذت خوردن را مختل کند. در حقیقت زنجیره ای درست می شود که باعث کاهش اشتها یا کاهش وزن شدید می شود و مشکلات خستگی به همراه می آورد به همین دلیل مراقبت های تغذیه ای در این شرایط حائز اهمیت است.
وی تاکید کرد: این اختلالات اگر درمان نشود ماندگار و درمان نشده باقی می ماند و اختلالات جدی تری به همراه می آورد و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد.
کوهدانی به همه مردان و زنان توصیه کرد: از انواع میوه ها و سبزیجات در برنامه غذایی به صورت متنوع استفاده کنند زیرا در میوه ها غیر از مواد مغذی تامین کننده سلامت روح و روان و تعادل، یکسری مواد آنتی اکسیدانی وجود دارد که می توانند تاثیرات بسزایی بر خلق و خوی بگذارند به همین دلیل توصیه بر این است که در فصل پاییز و زمستان مرکبات، انار، خرمالو و سایر میوه های رنگی استفاده شود.
