بهنام یوسفیان در گفتوگو با ما، زخم معده را یک خراشیدگی در پوشش معده یا دوازدهه معرفی و اظهار کرد: بیشتر زخمها در اولین لایه پوشش داخلی رخ میدهد. یک سوراخ که تمام دیواره را در بر میگیرد بهنام پرفوراسیون پوشش روده، نامیده میشود. زخمهای کوچک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و زخمهای بزرگ ایجـاد خونریزی شـدید میکند.
وی فاکتورهای مستعد کننده ایجاد زخم معده را ژنتیک، مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)، مصرف زیاد الکل، کشیدن سیگار و مصرف تنباکو، رژیم غذایی، استرس، شغل و نوع گروه خونی دانست و در خصوص علائم شایع زخم معده، توضیح داد: درد، شایعترین، مهمترین و اصلیترین علامت است که امکان دارد در بعضی بیماران دیده نشود. معمولاً در ارتباط با مصرف غذاست و در قسمت فوقانی شکم است که امکان دارد به پشت و دندهها منتشر شود. درد بهصورت احساس سوزش و ساییدگی و فشار بیان و پس از صرف غذا و هنگامی که معده خالی است، شروع میشود.
به گفته این محقق طب سنتی، تهوع و استفراغ، استفراغ و مدفوع خونی، ترشح بیش از حد بزاق، بی اشتهایی و گاهی حساسیت شکم نیز از علائم زخم معده است
یوسفیان در توضیح توصیههای غذایی لازم به بیماران مبتلا به زخم معده، گفت: بیماران از حجم غذا کاسته و به تعداد وعدهها اضافه کنند. گوشت کبابی و عسل مصرف شود. همچنین میوههای خام خصوصاً میوههای غنی از پتاسیم (موز، آناناس، سیب، گوجه فرنگی، پرتقال و……) مصرف شود.
وی تأکید کرد: با توجه به فعالیت اسیدی معده مواد خوراکی غنی از کلسیم اکیداً ممنوع است. زیرا علاوه بر اینکه اثرات داروها را از بین میبرند، افزایش ترشح اسید را بهدنبال دارند. بنابراین لبنیات خصوصاً شیر خطرناک بوده و حتی موجب خونریزی شدید میشود.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، با بیان اینکه شیرینی و یا ترش نبودن مواد خوراکی اهمیت چندانی ندارد، مهم میزان پتاسیم مواد را دانست و تأکید کرد: ماست شیرین یا پرتقال شیرین با نوع ترش آن تفاوت چندانی ندارد. نمک نیز کمک زیادی در تشدید زخم و تأخیر در بهبود آن دارد.
کارشناس تولید و بهره برداری گیاهان دارویی به قولنجگیری زخم معده اشاره و تصریح کرد: نقاط بالا و طرفین ناف را که هر کدام به اندازه پهنای سه انگشت از ناف فاصله دارند را مشخص کنید. با سر انگشت میانی ملایم به طرف پایین دلک میدهیم و قولنج گیری میکنیم. مدت سه دقیقه و سه مرتبه در روز اینکار انجام شود.
یوسفیان ادامه داد: روی صندلی بنشینید و سه انگشت زیر زانو و به اندازه پهنای یک انگشت به طرف خارج آمده این نقطه را با سر انگشت میانی محکم دلک و غمز میدهیم و قولنج گیری میکنیم. مدت سه دقیقه و سه مرتبه در روز این کار انجام شود.
وی همچنین به میکروب معده یا هلیکوباکتری اشاره و اظهار کرد: نوعی باکتری معده است که میتواند وارد بدن بیمار شده و در دستگاه گوارش زندگی کند و پس از چندین سال، موجب بوجود آمدن زخم معده یا زخم بخش بالایی روده کوچک شود.
این استاد دانشگاه، با بیان اینکه برای برخی از افراد، عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری موجب ابتلا به سرطان معده میشود، گفت: در حدود دو سوم جمعیت جهان این باکتری را در بدن خود دارند. باکتری معده از طریق تماس با بزاق یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به آن قابل سرایت است.
یوسفیان افزود: زخمها موجب خونریزی معده یا روده میشود که برای سلامتی فرد خطرناک است. در صورت داشتن یکی از علائم مدفوع خونی، تیره یا قرمز رنگ، احساس خستگی بدون دلیل خاصی، رنگ پریدگی پوست، استفراغی که حاوی خونی است و شبیه قهوهی آسیاب شده و دل درد شدید باید به پزشک مراجعه شود.
وی همچنین به قولنج گیری درد معده (هلیکوباکتری) اشاره کرد و گفت: نقطهای روی سینه که در انتهای استخوان جناق سینه وجود دارد و یک نقطه روی شکم جایی که استخوان نباشد و نرم است را با سر انگشت میانی محکم دلک میدهیم. اگر احساس درد ضعیفی پیدا شد نقطه درست است. بعد آرام آرام دورانی مثل روی تو پوپ غمز و دلک میدهیم. سه مرتبه در روز انجام شود.
یوسفیان اضافه کرد: همچنین بیمار روی صندلی مینشیند و دست خود را سر زانویش قرار میدهد. حال ما انگشت میانی خود را زیر انگشت انگشتری او میگذاریم و دورانی جهت عکس عقربهی ساعت میچرخانیم و دلک میدهیم. مدت سه دقیقه انجام شود. همچنین میتوان چهار انگشت دو دست را روی پا قرار دهیم و دو انگشت شست را روی سینه پا زیر انگشتان قرار دهیم و دورانی جهت عکس عقربه ساعت خیلی خیلی آرام بچرخانیم. باید فیبروز زیر انگشتان حس شود سپس قولنج گیری کنیم. سه مرتبه در روز انجام شود.